موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني

مشخصات سند
نظرات

ويرايشگر
ناشر موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني
كد AN-94-XXX-107
زمان انتشار بهمن 1388
شماره ثبت 2619 1388/11/07

بازار‌

کالا اساسی

برای دریافت فایل ثبت نام کرده و یا وارد شوید

بررسی قیمت محصولات اساسی منتخب بیانگر آن است که به دنبال ایجاد بحران اقتصادی در اواسط سال 2008 و تداوم آن در سال 2009 و در نتیجه کاهش قیمت نفت خام و کاهش تقاضا در کشورهای توسعه یافته تغییرات فروانی در قیمت کالاهای اساسی در سطح جهان صورت گرفته است از جمله: بررسی روند قیمت ذرت نشان داد که قیمت این محصول در ماه¬های ژانویه ـ می سال 2009، به طور متوسط 170 دلار به ازای هر تن بوده که از اوج قیمت آن در ژوئن 2008، 40 درصد کمتر بوده است. بررسی‌های انجام گرفته علت اصلی این کاهش سریع را مربوط به کاهش تقاضا برای غلات جهت تهیه سوخت های سازگار با محیط زیست و تا حدودی تضعیف تقاضای جهانی برای غلات علوفه ای با توجه به کاهش تولید دام بوده است. از طرفی، کاهش قیمت نفت¬خام در بازارهای جهانی موجب عدم صرفه تولید اتانول از غلات گردیده که این امر نیز به¬نوبه خود موجب تعطیلی یا کاهش ظرفیت تولیدی بسیاری از کارخانجات تولید این محصول گردید. از سوی دیگر به دلیل تمایل کشورها برای تولید انرژی‌های پاک انتظار می‌رود قیمت ذرت از روند افزایشی تا سال 2020 برخوردار باشد. میانگین قیمت برنج در شش ماهه اول سال 2009 حدود 560 دلار به ازای هر تن بوده که به میزان قابل توجهی کمتر از اوج قیمت های آن در آوریل ـ می سال 2008 است. عوامل عمده در افزایش قیمت برنج، از یک سو مربوط به مربوط به تدابیر سیاستی اتخاذ شده کشورها در مواجه با مشکل امنیت غذایی و از سوی دیگر استفاده از سایر محصولات رقیب برای تولید سوخت های سازگار با محیط زیست بوده است. نکته مهم و قابل توجه در افزایش قیمت برنج در دوره اخیر، مربوط است به عرضه مکفی این محصول در بازارهای جهانی است. براساس پیش‌بینی‌های انجام شده به دنبال افزایش شدید قیمت برنج در سال 2007 و سپس کاهش آن در سال 2008 انتظار می‌رود قیمت این محصول تا سال 2020 از روند افزایش چندانی برخوردار نباشد.متوسط قیمت دانه‌‌های روغنی در ماه¬های ژانویه ـ می سال 2009، نسبت به دوره مشابه سال قبل 27 درصد کاهش داشته است. افزایش قیمت‌ها در سال 2008 مبیّن تقاضای شدید خوراک برای محصولات رقیب سوخت‌های بیولوژیکی (به ویژه ذرت برای صنایع اتانول ایالت متحده آمریکا و روغن های گیاهی برای بایودیزل در اتحادیه اروپا) و تاحدودی کاهش عرضه این محصول در کشورهای آمریکای جنوبی ـ عمدتا به‌دلیل شرایط نامساعد آب‌وهوایی ـ بوده است. بر اساس پیش‌بینی‌ها قیمت دانه‌های روغنی در دوره 2020-2010 حاکی از روند کاهش آنها با شیب ملایم می‌باشد.قیمت شکر در ماه‌های ژانویه ـ می سال 2009 به‌طور متوسط 4/30 سنت به‌ازای هر کلیوگرم بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل، معادل رشد 9 درصدی بوده است. شکر یکی از کالاهایی است که روند قیمت و فزاینده بودن آن در دوره فوق، عمدتا در واکنش به کاهش 11 درصدی تولید جهانی با چالش روبرو بوده است. کمبود شکر در هندوستان این کشور را به واردکننده صِرف در این محصول تبدیل کرده است. به دلیل استفاده نیشکر در تولید الکل و سوخت‌های پاک پیش‌بینی می‌شود قیمت شکر در دوره 2020-2010 از روند افزایش آهسته‌ای برخوردار باشد.متوسط قیمت گندم در ماه‌های ژانویه تا می سال 2009 با کاهش 38 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل به 238 دلار به ازای هر تن رسیده که تاحدی به دلیل تقاضای شدید سوخت های سازگار با محیط زیست برای محصولات رقیب ناشی بوده است. به دلیل جایگزینی تولید گندم با محصولاتی نظیر ذرت پیش‌بینی می‌شود قیمت آن در دوره 2020-2010 از روند افزایشی برخوردار باشد.