موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني

مشخصات سند
نظرات

نويسنده طيبه رهنمون پيروج
نويسنده سيدصالح اکبر موسوي
نويسنده منصور عسگری ارجنگی
ويرايشگر
ناشر موسسه مطالعات و پژوهش هاي بازرگاني
كد AN-03-XXX-027
زمان انتشار شهريور 1403
شماره ثبت 5198

برای دریافت فایل ثبت نام کرده و یا وارد شوید

با توجه به‌ضرورت پایش به‌هنگام شاخص‌های کلیدی بخش صنعت و معدن در کشور جهت انجام سیاست‌گذاری مناسب، استفاده از داده‌های بورسی می‌تواند راهنمای مناسبی در این زمینه باشد. استفاده از این داده‌ها از آن جهت، حائز اهمیت هستند که برخلاف سایر داده‌های کلان بخش صنعت و معدن که توسط بانک مرکزی و مرکز آمار کشور منتشر می‌شوند، با کمترین تأخیر زمانی در دسترس قرار دارند. از این رو، در این مطالعه، از اطلاعات شاخص‌های ماهیانه دریافتی از 322 شرکت بورسی، به‌منظور بررسی عملکرد شاخص‌های ماهیانه تولید، فروش و قیمت شرکت‌های صنعتی و معدنی بورس و فرابورس در اسفند ماه 1402 نسبت به ماه قبل و نیز نسبت به ماه مشابه سال قبل (رشد نقطه به نقطه) استفاده شده‌است. از طرفی، قابل‌ذکر است که این شاخص‌ها با شاخص فصلی تولید صنعتی منتشره توسط بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، دارای روند مشابه بوده است. 1- بررسی شاخص تولید: وضعیت شاخص‌های تولید صنعت و معدن در اسفند ماه 1402 نسبت به بهمن همان سال، رشد 2.8- و 28.0- درصدی را نشان‌می‌دهد. این در حالی است که شاخص‌های تولید صنعت و معدن در اسفند ماه 1402 نسبت به ماه مشابه سال قبل خود (رشد نقطه به نقطه)، به‌ترتیب 0.7- و 15.0 درصد رشد داشته‌اند. بنابراین رشد شاخص تولید در هر دو بخش صنعت و معدن، در اسفند 1402 نسبت به ماه قبل، منفی بوده و بخش معدن عملکرد ضعیف‌تری نسبت به بخش صنعت داشته است. از طرفی، در اسفند 1402 نسبت به ماه مشابه سال قبل، رشد شاخص تولید نشان‌دهنده عملکرد بهتر بخش معدن نسبت به بخش صنعت است. از طرفی، رشته فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر» و «سیمان» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد مثبت و رشته فعالیت‌های «دارو»، «محصولات فلزی به‌جز ماشین‌آلات و تجهیزات» و «لاستیک و پلاستیک» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد منفی در شاخص تولید، در اسفند ماه 1402 نسبت به ماه قبل بوده‌اند. همچنین، رشته فعالیت‌های «سایر کانی غیرفلزی»، «تجهیزات برقی» و «کک و پالایش» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد مثبت و رشته فعالیت‌های «محصولات فلزی به‌جز ماشین‌آلات و تجهیزات»، «منسوجات» و «دارو» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد منفی در شاخص تولید، در اسفند 1402 نسبت به ماه مشابه سال قبل بوده‌اند. 2- بررسی شاخص فروش: بررسی وضعیت شاخص‌های فروش صنعت و معدن در اسفند ماه 1402 نسبت به بهمن همان سال، به‌ترتیب بیانگر رشد 6.9 و 16.4- درصدی بوده است. به‌علاوه، شاخص‌های فروش صنعت و معدن در اسفند ماه 1402 نسبت به ماه مشابه سال قبل خود (رشد نقطه به نقطه)، به‌ترتیب 1.0- و 14.5- درصد رشد داشته‌اند. به‌لحاظ رشد شاخص فروش نیز در هر دو دوره بخش صنعت عملکرد موفق‌تری داشته است. در این میان، رشته فعالیت‌های «ماشین‌آلات و تجهیزات»، «منسوجات» و «چوب و کاغذ» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد مثبت و رشته فعالیت‌های «دارو»، «محصولات فلزی به‌جز ماشین‌آلات و تجهیزات» و «سایر کانی غیرفلزی» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد منفی در شاخص فروش، در اسفند 1402 نسبت به ماه قبل بوده‌اند. همچنین، رشته فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «شیمیایی به‌جز دارو» و «غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد مثبت و رشته فعالیت‌های «منسوجات»، «محصولات فلزی به‌جز ماشین آلات و تجهیزات» و «سایر کانی غیرفلزی» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد منفی در شاخص فروش، در اسفند 1402 نسبت به ماه مشابه سال قبل بوده‌اند. 3- بررسی شاخص قیمت: شاخص‌های قیمت تولیدات صنعتی و معدن در اسفند ماه 1402 نسبت به بهمن همان سال، نیز به‌ترتیب رشد 1.8 و 4.9 درصدی را به ثبت رسانده‌اند. از طرفی، شاخص‌های قیمت تولیدات صنعتی و معدن در اسفند ماه 1402، نسبت به ماه مشابه سال قبل خود (رشد نقطه به نقطه)، به‌ترتیب 18.1 و 23.1 درصد رشد داشته‌اند. در مجموع می‌توان گفت به‌لحاظ رشد شاخص قیمت در هر دو دوره، بخش صنعت، رشد کمتری داشته که بیانگر عملکرد بهتر این بخش نسبت به بخش معدن بوده است. بررسی عملکرد شاخص قیمت رشته فعالیت‌ها نشان داده است که رشته فعالیت‌های «منسوجات»، «لاستیک و پلاستیک» و «غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد منفی و رشته فعالیت‌های «محصولات فلزی به‌جز ماشین‌آلات و تجهیزات»، «تجهیزات برقی» و «کاشی و سرامیک» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد مثبت در شاخص قیمت، در اسفند 1402 نسبت به ماه قبل بوده‌اند. به‌علاوه، رشته فعالیت‌های «ماشین‌آلات و تجهیزات»، «خودرو و قطعات» و «سایر کانی غیرفلزی» به‌ترتیب دارای بیشترین رشد مثبت در شاخص قیمت، در اسفند 1402 نسبت به ماه مشابه سال قبل بوده که نشان دهنده بدترین عملکرد به‌لحاظ شاخص قیمتی است. لازم به ذکر است هر چقدر مقدار رشد شاخص قیمت کوچک‌تر و منفی‌تر باشد نشانگر عملکرد بهتر آن بخش یا رشته فعالیت خواهد بود.