موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني

مشخصات سند
نظرات

نويسنده فرزاد مرادپور
نويسنده علی زاهدطلبان
نويسنده پریسا یعقوبی منظری
ويرايشگر
ناشر موسسه مطالعات و پژوهش‌هاي بازرگاني
كد AN-04-XXX-029
زمان انتشار مهر 1404
شماره ثبت 5310

برای دریافت فایل ثبت نام کرده و یا وارد شوید

در دو دهه اخیر، روندهای تعرفه‌ای در سطح منطقه‌ای و جهانی تغییرات شدیدی نداشته و کاهش ملایمی در متوسط نرخ‌های تعرفه مشاهده می‌شود و بعلاوه در سالهای متاخرتر نوعی افزایش رویکرد به تعرفه مشاهده می شود. با این حال، ایران در این دوره با کاهش‌های متوالی و سه تکانه شدید تعرفه‌ای در سال‌های ۱۳۸۱، ۱۳۹۲ و ۱۴۰۱ و با شدت کمتری در سال 1404 مواجه بوده است. این شوک‌ها نه از منظر سیاست‌های آزادسازی تجاری، بلکه به دلیل شوک‌های ارزی و انفعال سیاست‌های تجاری در مقابل سیاست‌های ارزی رخ داده‌اند. در پی اجرای مصوبه کاهش تعرفه‌ها در سال ۱۴۰4، میانگین نرخ‌های تعرفه ایران به کمتر از ۱2 درصد رسیده که کمترین میزان تاریخی آن است. این کاهش حتی در برخی شاخص‌های دسترسی به بازار، ایران را در سطحی پایین‌تر از برخی کشورهای در حال توسعه با توان رقابتی بالاتر قرار داده است. البته اعمال کاهش اخیر بواسطه وضع گسترده ممنوعیت ها و محدودیت های وارداتی میسر شده است اما ماهیت موقت وضع چنین ممنوعیت ها و محدودیت هایی، بازنگری در سیاست‌های تعرفه‌ای کشور و بازطراحی نظام تعرفه‌ای را ضروری می سازد.