موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني

مشخصات سند
نظرات

نويسنده بیتا نوروزی
نويسنده بهروز دینی
نويسنده پریسا یعقوبی منظری
نويسنده امین مالکی
نويسنده امیرحسین مزینی
ويرايشگر
ناشر موسسه مطالعات و پژوهش‌هاي بازرگاني
كد AN-04-XXX-033
زمان انتشار مهر 1404
شماره ثبت 5318

برای دریافت فایل ثبت نام کرده و یا وارد شوید

امروزه صنعت دارو در بهبود شاخص‌های سلامت و توسعه اقتصادی کشور نقش بسزایی دارد، بنابراین یکی از موضوعاتی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت بدان پرداخته است. گزارش حاضر، خلاصه‌ای از استراتژی توسعه صادرات محصولات دارویی پاکستان (۲۰۲۳-۲۰۲۷) است که، با همکاری نهادهای بین‌المللی چون مرکز تجارت بین‌الملل (ITC) و نهاد همکاری توسعه‌ای بریتانیا (UKAid) تهیه شده است. بررسی این استراتژی صادراتی برای جمهوری اسلامی ایران از چند منظر حیاتی است: نخست، فراهم کردن امکان الگوبرداری از نقاط قوت برنامه‌ریزی یکی از همسایگان منطقه‌ای؛ دوم، ترسیم افق‌های تازه برای ارتقای رقابت‌پذیری صنعت دارویی ایران در بازارهای جهانی؛ سوم، فراهم کردن امکان مقایسه تطبیقی ارزشمند به دلیل اشتراکات ساختاری میان دو کشور، از جمله وابستگی به واردات مواد اولیه و چالش‌های نظارتی؛ و در آخر، کمک به وزارت متبوع در تدوین استراتژی توسعه صادرات، چرا که مرور و مقایسه تجربیات کشورهای مختلف می‌تواند راهگشا باشد. استراتژی صادرات دارویی پاکستان (۲۰۲۳-۲۰۲۷) با هدف اصلی افزایش سهم بازار جهانی از طریق نوآوری و کاهش وابستگی به واردات مواد اولیه تدوین شده است. این کشور در حالی به دنبال رشد است که با چالش‌های ساختاری مهمی نظیر نظام نظارتی پیچیده و وابستگی ۸۰ درصدی به واردات مواد اولیه روبروست. با این حال، پاکستان از فرصت‌های جهانی چون رشد بازار جهانی دارو و تقاضای فزاینده برای داروهای ژنریک بهره می‌برد. راهبردهای اصلی برای توسعه صادرات محصولات دارویی پاکستان شامل اصلاح مقررات، جذب سرمایه‌گذاری و ارتقای ظرفیت تولید مواد اولیه است. برای افزایش سهم بنگاه‌های پاکستانی در بازارهای صادراتی صنعت دارو، سه راهبرد مشخص در این سند مدنظر تنظیم‌کنندگان قرار گرفته است: ۱. تشدید اقدامات نظارتی و ارتقای استانداردها؛۲. تسهیل محیط کسب و کار؛۳. توسعه زیرساخت‌ها. رویکرد کلیدی این استراتژی، تسهیل‌گری و حمایت‌های غیررانتی است و از مداخلاتی نظیر تعیین قیمت‌های نسبی یا حمایت‌های سوگیرانه پرهیز شده است. این رویکرد به ارتقای رقابت‌پذیری بنگاه‌ها کمک قابل توجهی می‌کند. این سند در راستای گذار از زنجیره ناقص و سنتی فعلی به سوی یک زنجیره پیشرفته و پایدار در صنعت داروی پاکستان، سه دسته سیاست کلان را تعریف کرده است: 1.سیاست‌های بهبود چارچوب ملی، نظارت و محیط کسب‌وکار: این سیاست‌ها شامل تعیین موقعیت رقابتی محصولات دارویی در بازارهای هدف صادراتی، بازنگری در قوانین و سیاست‌های حاکم بر این بخش، و حمایت از یک رژیم نظارتی پایدار با تعریف مجدد نقش نهادهای مرتبط است؛۲. سیاست‌های تسهیل محیط کسب‌وکار: این موارد بر بهبود محیط کسب‌وکار از طریق هماهنگی بین دستگاهی، انسجام بخشی سیاست‌ها و تسهیل سرمایه‌گذاری در این بخش، و همچنین تسهیل دسترسی به نهاده‌های مورد نیاز و توسعه محصولات جدید تمرکز دارند. ۳. سیاست‌های توسعه زیرساخت: این سیاست‌ها شامل بهبود دسترسی به اطلاعات بازاری در بازارهای هدف صادراتی، تقویت توانمندی‌های تولیدی شرکت‌های دارویی برای ورود به بازارهای داخلی و بین‌المللی، سرمایه‌گذاری در آموزش‌های علمی، فنی و مدیریتی برای بهبود سطح مهارت نیروی کار و ارتقاء سطح ارتباط با دانشگاه‌ها، اتخاذ تدابیر لازم برای انطباق بیشتر با استانداردهای بین‌المللی تولید، جذب سرمایه‌گذاری برای تقویت نوآوری و ارتقای فناوری به منظور ارتقای مقیاس و ظرفیت‌های تولید، و در نهایت ایجاد آزمایشگاه‌های معتبر بین‌المللی برای کنترل بر کیفیت داروهای تولیدی است.