موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني

مشخصات سند
نظرات

نويسنده فايزه مرادي حقيقي
نويسنده میرعبداله حسینی
نويسنده مهران نصيرزاده
نام نشريه مطالعات اقتصاد سیاسی بین‌الملل
كد نشريه NA-02-XXX-001
زمان انتشار فروردين 1402
شماره نشريه دوره 6، شماره 1، 1402
صاحب امتياز دانشگاه خوارزمي
زبان فارسي

برای دریافت فایل ثبت نام کرده و یا وارد شوید

منطقه‌گرایی در مجاورت ایران در مقایسه با اروپا، آمریکا و جنوب شرق آسیا، ضعیف‌ترین نتایج ممکن را داشته است. در این منطقه دو نهاد منطقه‌گرایی دیرپا (اکو و شورای همکاری خلیج فارس) و نوپا (سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا) طی گام‌های نخست شکل‌گرفته است. اهمیت منطقه‌گرایی در تحقق اهداف توسعه، این ضرورت را برای ایران ایجاد کرده تا با نگاهی عملگرایانه در اولویت‌ها و نتایج راهبردی همکاری با بلوک‌های فعال در منطقه تصمیم‌گیری و انتخاب نماید. در مقاله حاضر تلاش شده است تا با بهره‌گیری از چارچوب تئوریک «منطقه‌گرایی» و همگرایی‌ها ذیل اتحادهای منطقه‌ای در پاسخ به این پرسش که از ابتدای شکل‌گیری سازمان همکاری شانگهای‌ و اتحادیه اقتصادی اوراسیا تاکنون، طی سال‌‌های 2000 تا 2019 «همگونی‌ و تجانس شاخص‌های اقتصادکلان»، و «همگرایی تجارت درون ‌و فرا‌منطقه‌ای» با رویکرد روش پژوهش تحلیل محتوا مورد کاوی تطبیقی در کدام‌ یک از این دو نهاد منطقه‌ای بهتر محقق شده است؟، این فرضیه مطرح است که «با وجود اهداف غیراقتصادی سازمان همکاری شانگهای در قیاس با اهداف کاملا اقتصادی اتحادیه اقتصادی اوراسیا، همگونی و تجانس اقتصادی و همگرایی تجاری در سازمان همکاری شانگهای بهتر از اتحادیه اقتصادی اوراسیا محقق شده است». نتایج پژوهش با محوریت تجانس‌‌ و همگونی اقتصادی ‌و ارزیابی کارآمدی‌‌ و همگرایی تجارت درون ‌‌و فرامنطقه‌ای این ‌دو نهاد منطقه‌ای با تاکید بر تجارت ایران طی سال‌های 2019-2000 گویای آن است که برای هر دو نهاد، همگونی‌‌و تجانس اقتصادی متاثر از شکل‌گیری منطقه‌گرایی رخ نداده است، با این وجود کارآمدی همگرایی تجاری در سازمان همکاری شانگهای ملموس‌ترو معنی‌دار‌تر از اتحادیه اقتصادی اوراسیا بوده است. بعلاوه اندازه اقتصاد، تجارت ‌و سرمایه‌گذاری خارجی سازمان همکاری شانگهای به‌ترتیب 8.1، 6.7و 6.2 برابر اتحادیه اقتصادی اوراسیا بوده‌ است.