موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني

مشخصات سند
نظرات

نويسنده میرعبداله حسینی
نويسنده وحید بزرگی
نويسنده مهران نصيرزاده
نام نشريه مجلس و راهبرد
كد نشريه NA-02-XXX-003
زمان انتشار ارديبهشت 1402
شماره نشريه شماره 118، زمستان 1403
صاحب امتياز مجلس شوراي اسلامي
زبان فارسي

برای دریافت فایل ثبت نام کرده و یا وارد شوید

سازمان همکاری شانگهای با محوریت چین، در ابعاد اقتصادی، سرمایه‌گذاری ‌و تجاری جایگاه پویا و رو به-رشدی در اقتصاد بین‌الملل دارد و با عضویت کامل ایران در سازمان، منافع قابل‌توجه غیراقتصادی، اقتصادی ‌و تجاری متقابل می‌تواند به همراه آورد. مطالعه‌ حاضر در راستای ارایه پاسخ به این پرسش‌ها است که چه ارزیابی از عملکرد گذشته و دورنمای تجارت درون منطقه ای و فرامنطقه‌ای سازمان همکاری شانگهای و جایگاه ایران است؟ و آیا با گذشت دو دهه از شکلگیری سازمان و الحاق تعدادی از کشورها به آن و افزایش اعضا، تغییر و تحولات تجاری اعضا ناشی از اثر ایجاد تجارت بوده است یا انحراف تجارت؟ هدف اصلی مقاله، ارزیابی کارآمدی و موفقیت همگرایی اقتصادی اعضای سازمان همکاری شانگهای و ایران است. برای این منظور، دو معیار عمده همگرایی منطقه‌ای «همگنی‌‌ و تجانس شاخص‌های اقتصادی» و «درجه همگرایی تجارت» برای سازمان همکاری شانگهای و اعضای آن طی دوره 2019-2000 مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد طی دوره مورد مطالعه، شکاف و دامنه پراکنش درآمد سرانه برای برخی کشورها روبه کاهش ‌و برای برخی دیگر روبه¬افزایش گذاشته است ‌‌و همگنی و تجانس شاخص‌های توسعه برای تمامی اعضای سازمان در بلندمدت رخ نداده است. همچنین، نتایج مطالعه نشان می‌دهد که طی دوره مورد مطالعه، افزایش سهم تجارت درون‌منطقه‌ای سازمان و ایران همسو با توسعه تجارت بین‌الملل آنها نبوده است ‌و توسعه و تعمیق تجارت درون¬منطقه‌ای نه‌تنها به توسعه تجارت بین‌الملل ایران منجر نشده، بلکه به انحراف تجارت نیز انجامیده است. تحلیل نتایج حاکی است که عدم توسعه تجارت درون‌منطقه‌ای ناشی از ساختار تجاری ضعیف ایران است ‌و هم‌اکنون امکان توسعه تجارت درون‌منطقه‌ای ‌و همگرایی ایران با سازمان ضعیف به نظر می‌رسد. البته با توسعه و ارتقای ساختار اقتصادی - تجاری ایران، امکان بهره‌گیری از منافع همگرایی فراهم می‌شود.