موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني

مشخصات سند
نظرات

مجري مجيد جليلي
مجري علی دینی ترکمانی
مجري محمدرضا عطارپور
مجري اکبر محمدي
مجري محيا غياثي
مجري مهدی محرمی
مجري علی سلیم
كد طرح
محل اجرای طرح موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني
كارفرما
تاريخ شروع 1401/11/01
تاريخ پايان 1403/02/01
شماره مدرک

برای دریافت فایل ثبت نام کرده و یا وارد شوید

یکی از الزامات هماهنگی بازیگران به منظور نیل به اهداف نوآورانه، فعالیت آن ها در بستر یک زیست بوم است. مفهوم زیست بوم نوآوری بر فرآیند خلق نوآوری براساس تسهیل گری در روابط میان ذی نفعان مختلف و ایجاد جریان دانشی بین کنشگران تاکید دارد. بدیهی است طراحی و توسعه چنین شبکه ای، بواسطه حضور ذینفعان متفاوت با سلایق، علایق و اهداف گاها متضاد، بسیار پیچیده است. حتی با فرض ایجاد و طراحی یک اکوسیستم، ادامه حیات آن و فعالیت آن بواسطه تنوع ریسک های اقتصادی، سیاسی، قانونی و ... با موانع جدی روبرو خواهد شد. این پژوهش مشتمل بر پنج فصل متمرکز بر طراحی و توسعه زیست بوم نوآوری در صنعت لوازم خانگی است. بدیهی است برای طراحی یک زیست بوم، مجموعه متنوعی از اهداف و ماموریت ها را می توان در نظر گرفت که در این پژوهش دو ماموریت و هدف کلان شامل «توسعه منابع انسانی» و «توسعه توانمندی های فناورانه» برای اکوسیستم صنعت لوازم خانگی در نظر گرفته شد. در فصل اول، مبانی نظری ادبیات موضوع زیست بوم مورد بررسی قرار گرفته است. در این فصل ضمن معرفی زیست بوم نوآوری، ابعاد، وجه تمایز ها، ویژگی ها، ذینفعان و ... یک زیست بوم نوآوری تشریح شد. همچنین در ادامه فصل مطالعات موردی از زیست بوم های نوآوری و تجربیات بین المللی در این حوزه ارائه گردید و بررسی بر وضعیت زیست بوم های نوآوری در کشور و چالش های مرتبط با آن ارائه شد. در فصل دوم، الگوی های تحلیل و طراحی زیست بوم نوآوری مورد بررسی قرار گرفت تا مدل مرجع برای طراحی زیست بوم نوآوری صنعت لوازم خانگی استخراج شود. با توجه به اهمیت ذینفعان در شکل گیری و ادامه حیات یک اکوسیستم، فصل سوم به موضوع نگاشت نهادی صنعت لوازم خانگی اختصاص داده شد. در این فصل در بخش اول ابتدا معرفی از ذینفعان مختلف این صنعت شامل فعالان بخش خصوصی و دولتی ارائه گردید و در بخش دوم، نگاشت نهادی صنعت تشریح شد. در نگاشت نهادی صنعت لوازم خانگی، سه مولفه نهادها (بازیگران)، ابزارها و اهداف به عنوان شاکله های اصلی یک اکوسیستم تشریح شده و روابط میان آن ها در قالب 4 ماتریس نهاد - ابزار، ابزار – هدف، نهاد – هدف، و تعاملات نهادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در فصل چهارم، بر اساس مدل منتخب فصل دوم و همچنین نگاشت نهادی فصل سوم، ضوابط و چارچوب های اکوسیستم متناسب با دو هدف اصلی تعریف شده در قالب «زیر اهداف» تشریح شد. این زیر اهداف شامل «مهارت افزایی و توانمندسازی نیروی کار موجود و نیروی کار جدید»، «توسعه فرهنگ نوآوری و استعدادیابی و نخبه پروزی»، «رصد، پایش و انتخاب فناوری ها»، «انتقال و یکپارچه سازی فناوری ها» و «بهره برداری، تجاری سازی و نوآوری» بوده است. بر این اساس در قالب الگوی پای، 9 مولفه اساسی زیست بوم شامل «ارزش افزوده زیست بوم»، «بخش بندی بازار زیست بوم»، «بازیگران زیست بوم»، «منابع بازیگران زیست بوم»، «اقدامات زیست بوم»، «چارچوب همکاری در زیست بوم»، «سازوکار جذب ارزش در زیست بوم»، «روابط وابستگی در زیست بوم» و «ریسک های زیست بوم» تشریح شدند. در واقع در این فصل سعی شده است تا چارچوب ها و ملاحظات اجرایی برای طراحی مطلوب اکوسیستم متناسب با اهداف در نظر گرفته شده برای آن مورد بررسی قرار گیرد. در نهایت به منظور سهولت کاربردی سازی الگو و ملاحظات مرتبط با آن، در فصل پنجم برنامه راهبردی توسعه زیست بوم نوآوری صنعت لوازم خانگی در قالب کاربرگ های اجرایی تهیه و تنظیم شد. هدف از این فصل طراحی نقشه راه و مسیر ایجاد اکوسیستم با توجه به ملاحظاتی است که در فصول قبل به آن ها اشاره شده است. در واقع در فصل چهارم، چارچوب و ضوابط یک اکوسیستم کارا متناسب با اهداف در نظر گرفته شده برای آن تشریح شد و در فصل پنجم برنامه اجرایی هدایت شرایط حاکم بر فعالیت بازیگران صنعت لوازم خانگی به سمت اکوسیستم مطلوب تبیین گردید. در این فصل 10 هدف کلان برای حل 5 چالش مرتبط با اکوسیستم نوآوری صنعت لوازم خانگی تعریف شد و در قالب این اهداف 21 راهبرد استحصال گردید. در ادامه و به منظور تبیین نقشه راه پیاده سازی راهبردها، برای هر راهبرد یک کاربرگ اجرایی شامل برنامه اجرایی، دستگاه مسئول، سازوکار پشتیبان و بازه زمانی اجرا ارائه گردید. بر اساس نتایج به دست آمده در فصل پنجم، شرایط حاکم بر همکاری و فعالیت شرکت های لوازم خانگی (اکوسیستم حاضر) از 5 چالش راهبردی شامل «سطوح پایین نوآوری»، «استحکام و پایداری ضعیف روابط زیست بوم»، «ظرفیت جذب بالفعل پایین»، «خلاقیت پایین و توانایی اندک در خلق ارزش» و «تنوع پایین شرکا و ساختار ارتباطی ضعیف» رنج می برد که بر اساس الگوی ارزیابی و طراحی اکوسیستم (مدل پای)، 10 هدف به شرح «مهارت افزایی و توانمندسازی نیروی کار»، «توسعه فرهنگ نوآوری»، «توسعه شبکه ارتباطی درون زیست بوم»، «ایجاد فضای تحریک و پشتیبانی از ایده»، «ایجاد فضای تبادل اطلاعات، دانش و مهارت»، «توسعه شبکه های همکاری»، «کاهش و مدیریت ریسک های ارتباطی و ارزیابی عملکرد بازیگران»، «توسعه توانمندی های رصد، پایش، انتخاب و انتقال فناوری»، «استعدادیابی و نخبه پروری»، «توسعه توانمندی های تجاری سازی» برای بهبود کارایی اکوسیستم در قالب اهداف و ماموریت طراحی شده برای آن برنامه ریزی شد. همان گونه که ذکر شد، پیاده سازی این اهداف نیازمند تبیین برنامه های اجرایی در قالب کاربرگ است تا فرآیند مدیریت و اجرای آن ها با سهولت و شفافیت بیشتری همراه باشد. از این رو برای هر کدام از راهبردهای مشروح در فصل پنجم، کاربرگ اجرایی مشخص طراحی و تبیین گردیده است.